Op zoek naar Rubens in Antwerpen

In het hart van Antwerpen ligt het huis van Peter Paul Rubens, de wereldberoemde en ongelooflijk succesvolle kunstschilder van de 17de-eeuwse barok. Het Rubenshuis in Antwerpen, het museum in de voormalige woning en tevens het oude atelier van Peter Paul Rubens, is dan ook een belangrijke toeristische trekpleister van Antwerpen. Helaas sluit het Rubenshuis voor renovatie van januari 2023 tot 2027. Ook de prachtige rubenskapel in de Sint-Jacobskerk – waarin Rubens begraven ligt – is in restauratie tot de zomer van 2024. Maar geen nood: ook op andere plaatsen in Antwerpen is Rubens alomtegenwoordig. Hieronder vind je een overzicht van bijzondere plekken waar je het werk van Rubens nog kan bewonderen.

Close-up van zelfportret Rubens

Onze-Lieve Vrouwekathedraal

De Onze-Lieve-Vrouwekathedraal is een van de meesterwerken van de gotische architectuur. Een bezoek brengen aan Antwerpen zonder de kathedraal te zien, is ondenkbaar. De kathedraal van Antwerpen heeft een opvallend asymmetrische uiterlijk en een prachtige gevel. Binnenin word je getrakteerd op een imposant interieur en prachtige kunstwerken. Sta je in het hart van de kathedraal dan heb je meteen een uniek zicht op drie meesterwerken van Rubens. Van links naar rechts: “De Kruisoprichting”, “De Tenhemelopneming van Maria” en “De Kruisafneming”. In een kapel rechts van het altaar hangt nog Rubens’ “Verrijzenis van Christus”, besteld door Martina Plantijn kort na de dood van Jan Moretus. Naast de werken van Rubens vind je in de kathedraal boeiende werken van Abraham Matthyssens, Cornelis Schut en hedendaags kunstenaar Sam Dillemans.

Rubens, Mariä Himmelfahrt (Antwerpen)

De tenhemelopneming van Maria – Rubens

Museum Plantin-Moretus

Het Plantin-Moretusmuseum is gevestigd in het originele woonhuis en atelier van de uitgeversfamilie Plantin-Moretus. De familie Plantin-Moretus zat er warmpjes bij en woonde in een heus stadspaleis, vandaag Unesco-werelderfgoed. Het museum behandelt driehonderd jaar boekdrukkunst en familiegeschiedenis. Je bewondert er de oudste drukpersen ter wereld, mooie manuscripten en een rijke kunstcollectie. De schilderijenverzameling van het museum omvat 151 werken, waaronder portretten door Peter Paul Rubens. Het was de derde bedrijfsleider, Balthasar Moretus, die zijn stadsgenoot en jeugdvriend Peter Paul Rubens vroeg om portretten te maken van zijn grootouders.

KMSKA

Uiteraard vind je topwerken van Peter Paul Rubens terug in de collectie van het KMSKA (Koninklijk Museum voor Schone Kunsten Antwerpen). Het is Rubens’ “Aanbidding door de koningen” die de absolute show steelt. Dit altaarstuk waarin drie koningen het pasgeboren kindje Jezus groeten, is een topstuk in de Vlaamse kunst. Rubens voltooide dit paneel van bijna 4,5 × 3,5 meter in amper twee weken. Andere merkwaardige werken van Rubens die je in het KMSKA kan bewonderen zijn onder andere ‘Het Doopsel van Christus’, “De verloren zoon” en “Heilige Familie met de papegaai”.

Bezoekers in de Rubenszaal van het KMSKA

De Rubenszaal in het KMSKA

Sint-Carolus Borromeuskerk

De Sint-Carolus Borromeuskerk aan het Hendrik Conscienceplein in Antwerpen is een voormalige jezuïetenkerk met een theatrale, barokke gevel. En ook binnenin is er pracht en praal – waar je ook kijkt. Rubens werkte mee aan het ontwerp van de gevel, de toren en het altaar. En hij maakte maar liefst 39 plafondschilderingen in de kerk. Helaas gingen ze bij een brand in 1718 allemaal in rook op. Maar in het Sint-Jozefsaltaar van de kerk word je vandaag nog getrakteerd op een monumentaal altaarstuk van de hand van Rubens: “De terugkeer van de heilige familie”. Een bezoekje waard en bovendien helemaal gratis.

Interior of the Sint-Carolus-Borromeuskerk (Antwerp) 20190629

Het interieur van de Sint-Carolus Borromeuskerk

Snijders&Rockoxhuis

Het Snijders&Rockoxhuis is een museum, ondergebracht in de voormalige woningen van de burgemeester Nicolaas Rockox, kunstverzamelaar en vriend van Rubens en van Snijders, een Antwerpse tekenaar en schilder. Het is een echte kunsttempel die de sfeer van een 17de-eeuwse patriciërswoning uitstraalt, net zoals het Rubenshuis. De vaste verzameling bestaat hoofdzakelijk uit schilderwerken uit de Middeleeuwen. Ook hier vind je werken van Rubens terug, tussen andere belangrijke schilders zoals Pieter Brueghel de Jonge, Jacob Jordaens, Maarten de Vos en Joachim Beuckelaer. Extra tip: ga ook even zitten in de kleine tuin, gewoon zalig en rustig.